TYPY RYBACKIE JEZIOR

Sposoby podziału jezior na typy

Od wielu już lat próbowano dzielić jeziora na grupy o podobnych cechach. Tworzono różne typy jezior, starając się ustalić je w zależności od najliczniej występujących gatunków ryb. Opracowywanie podziału na typy rybackie przebiegało dwiema drogami. Opierając się na badaniach teoretycznych starano się ustalić charakterystyczne cechy, które pozwoliłyby na wyodrębnienie kilku zasadniczych typów. Niezależnie od tego rybacy praktycy dzielili jeziora opierając się na wskaźnikach praktycznych - rybackich. W ten sposób powstało kilka podziałów na typy. Żaden z nich jednak nie rozwiązał tej sprawy dostatecznie. Postęp nauki, a dzięki temu coraz lepsze poznawanie warunków panujących w jeziorach, doprowadziły do stwierdzenia, że właściwe typy jezior nie mogą być ustalone; mogą one stanowić tylko podział pomocniczy.

Racjonalne zagospodarowanie jezior wymaga dokładnego poznania każdego z nich. Często bowiem w jednym, zwłaszcza dużym jeziorze, występują rejony o tak różnorodnych warunkach, że można by wyróżnić w nich cechy kilku typów. Poza tym, ponieważ na warunki produkcji ryb w tak dużym stopniu może wpływać działalność ludzka, zaliczenie jeziora do jakiegoś typu rybackiego nie decyduje jeszcze o jego możliwościach produkcyjnych.

Dlatego powstała konieczność opracowania metod racjonalnego zagospodarowania jezior w oparciu o cechy indywidualne każdego z nich. Jednakże przeprowadzenie dokładnych badań naukowych wszystkich jezior w Polsce byłoby zamierzeniem zupełnie niewykonalnym, a w każdym razie wymagającym wielu lat badań i ogromnych kosztów. W tej sytuacji Instytut Rybactwa Śródlądowego rozpoczął szeroko zakreślone badania w celu ustalenia możliwie najprostszych metod zagospodarowania każdego jeziora. Celem tych badań jest ustalenie takich prostych, lecz wystarczających metod poznawania warunków jeziora, żeby mogły to wykonać specjalne grupy urządzeniowe, przeszkolone w tym zakresie. Na podstawie wyników tych prac można będzie ustalić plan racjonalnego zagospodarowania każdego jeziora.

OBOWIĄZUJĄCY PODZIAŁ JEZIOR NA TYPY RYBACKIE

Jeziora typu sielawowego

Są to jeziora o przeciętnej głębokości ponad 20 m oraz głębokościach mniejszych, jeżeli występuje w nich sielawa. Dno bywa twarde, partie przybrzeżne piaszczyste, brzegi rzadko zarośnięte lub wcale nie zarośnięte roślinami wynurzonymi. Nieliczne gatunki roślin zanurzonych występują w niewielkich ilościach i tylko wąskim pasem. Charakterystyczny skład gatunkowy ryb: stynka, sielawa, ukleja, sieja, płoć, leszcz, okoń krąp, jazgarz, węgorz, szczupak, miętus i raki.. Wydajność takich jezior przy pełnym zagospodarowaniu powinna wynosić 34 kg/ha.

Jeziora typu leszczowego

Są tu zaliczane jeziora o najczęstszej głębokości w granicach 12 - 20 m. Dno w partiach dennych i przybrzeżnych pokryte jest większą ilością mułu. Roślinność wynurzona rozwinięta bywa o wiele silniej niż w typie sielawowym, roślinność zanurzona obfitsza ilościowo i gatunkowo, przy czym występują rozległe łąki podwodne. Charakterystyczny skład gatunków ryb: leszcz, lin, płoć, wzdręga, krąp, ukleja, czasami sielawa lub stynka, szczupak, sandacz, okoń, węgorz i jazgarz. Wydajność jezior typu leszczowego powinna wynosić przy pełnym zagospodarowaniu 34 kg/ha.

Jeziora typu sandaczowego

Są to jeziora głębokości w granicach od 6 m do 12 m. Dno miejscami mają pokryte większymi ilościami mułu, często też występują twarde partie dna. Roślinność wynurzona jest bardzo silnie rozwinięta, szczególnie trzcina. Woda takich jezior bywa słabo przezroczysta, w związku z czym roślinność zanurzona jest raczej uboga. Charakterystyczny skład gatunków ryb: leszcz, lin, ukleja, sandacz, węgorz, szczupak, płoć, wzdręga, jazgarz i krąp. Wydajność jezior tego typu przy pełnym zagospodarowaniu powinna osiągnąć 38 kg/ha.

Jeziora typu linowo-szczupakowego

Są to jeziora, których głębokość wynosi do 6 m. Dno mają bardzo muliste. Roślinność wynurzona i zanurzona jest w nich rozwinięta bardzo silnie. Jeziora te charakteryzuje następujący zespół gatunków ryb: lin, szczupak, płoć, węgorz i karaś. Wydajność tych jezior po pełnym zagospodarowaniu powinna wynosić 40 kg/ha.

Jeziora typu karasiowego

Są to płytkie, zarośnięte jeziora, o dnie zamulonym, torfiastym, często ulegające przydusze zimowej. W pogłowiu ryb, karaś występuje w przeważającej ilości; inne gatunki nie mają znaczenia. Wydajność takich jezior po pełnym zagospodarowaniu powinna wynosić 20 kg/ha.